The Demopædia Encyclopedia on Population is under heavy modernization and maintenance. Outputs could look bizarre, sorry for the temporary inconvenience
Wielojęzyczny słownik demograficzny (Polski - tłumaczenie drugiego wydania)
81: Różnice pomiędzy wersjami
(Prof. dr Edward Rosset, Komitet nauk demograficznych 1966) |
(Prof. dr Edward Rosset, Komitet nauk demograficznych 1966) |
||
| Linia 5: | Linia 5: | ||
{{Summary}} | {{Summary}} | ||
__NOTOC__ | __NOTOC__ | ||
| + | == 81 == | ||
=== 810 === | === 810 === | ||
| − | {{TextTerm|Migracja dobrowolna|1|810 | + | {{TextTerm|Migracja dobrowolna|1|810}} — to migracja ({{RefNumber|80|1|1}}) z własnej inicjatywy samych migrantów. {{TextTerm|Migracją powrotną|2|810|IndexEntry=migracja powrotna}} lub {{TextTerm|reemigracją|2|810|2|IndexEntry=reemigracja}} nazywa się powrót migrantów do pierwotnego miejsca pobytu po okresie nieobecności. Mówi się o {{TextTerm|repatriacji|3|810|IndexEntry=repatriacja}}, gdy te ruchy powrotne są organizowane przez władze publiczne, np. w przypadku wymiany ludności lub zmiany granicy. |
=== 811 === | === 811 === | ||
| − | {{TextTerm|Migracją indywidualną|1|811|IndexEntry=migracja indywidualna | + | {{TextTerm|Migracją indywidualną|1|811|IndexEntry=migracja indywidualna}} nazywamy migrację ({{RefNumber|80|1|1}}) obejmującą głównie osoby (najczęściej pracowników; por. {{RefNumber|80|6|3}}), które przenoszą się pojedynczo. {{TextTerm|Migracją zbiorową|2|811|IndexEntry=migracja zbiorowa}} nazywa się migrację mniej lub więcej zorganizowaną, odbywającą się grupami osób lub rodzin. {{TextTerm|Migracja masowa|3|811}} obejmuje bardzo wielką liczbę osób. {{TextTerm|Ucieczka|4|811}} jest to emigracja ({{RefNumber|80|2|4}}) masowa i nagła, wywołana klęskami żywiołowymi, bez interwencji władz publicznych. |
{{Note|1| {{NoteTerm|Migrację indywidualną}} przeciwstawia się czasem {{NoteTerm|migracji rodzinnej}}, który to termin oznacza migrację odbywającą się całymi rodzinami. }} | {{Note|1| {{NoteTerm|Migrację indywidualną}} przeciwstawia się czasem {{NoteTerm|migracji rodzinnej}}, który to termin oznacza migrację odbywającą się całymi rodzinami. }} | ||
| − | {{Note|3| {{NoteTerm|Inwazją}} nazywa się imigrację ({{RefNumber|80|2| | + | {{Note|3| {{NoteTerm|Inwazją}} nazywa się imigrację ({{RefNumber|80|2|3}}) masową i nagłą, odbywającą się wbrew woli mieszkańców terenów zajmowanych. {{NoteTerm|Infiltracją}} nazywa się imigrację długotrwałą i tak niewielką liczebnie, że przez długi czas nie jest odczuwana przez mieszkańców terytorium, na którym się odbywa.}} |
=== 812 === | === 812 === | ||
| − | {{TextTerm|Migracja przymusowa|1|812 | + | {{TextTerm|Migracja przymusowa|1|812}} — to migracja ({{RefNumber|80|1|1}}), do której osoby zainteresowane są zmuszane przez władze publiczne. Migracja przymusowa może wypływać z dążenia do {{TextTerm|wysiedlenia|2|812|IndexEntry=wysiedlenie}} niektórych grup osób; osoby te muszą wtedy opuścić terytorium, na którym zamieszkują, nie mając wyznaczonego miejsca przeznaczenia ({{RefNumber|80|1|4}}). To samo dotyczy {{TextTerm|ewakuacji|3|812|IndexEntry=ewakuacja}}, czyli operacji polegającej na opróżnieniu terytorium z jego mieszkańców, najczęściej w następstwie albo przy zagrożeniu jakąś klęską żywiołową. {{TextTerm|Uchodźcy|4|812}} — to ludzie zmuszeni do ewakuacji, którzy zachowali pewną swobodę wyboru miejsca przeznaczenia. {{TextTerm|Wysiedleńcy|5|812}} — natomiast — to ludzie, którym władze publiczne ustaliły miejsce przeznaczenia. Wiąże się to czasem z {{TextTerm|przesiedleniem ludności|6|812|IndexEntry=przesiedlenie ludności}} lub {{TextTerm|wymianą ludności|7|812|IndexEntry=wymiana ludności}}, między państwami, zorganizowaną po zmianie granic dla uniknięcia zagadnień związanych z istnieniem mniejszości ({{RefNumber|33|3|4}}) wśród ludności. |
=== 813 === | === 813 === | ||
| − | Adaptacja imigrantów ({{RefNumber|80|2| | + | Adaptacja imigrantów ({{RefNumber|80|2|3}}) w nowym środowisku odbywa się na ogół stopniowo. Po początkowej tazie {{TextTerm|akomodacji|1|813|IndexEntry=akomodacja (imigrantów)}}, podczas której znikają ich zasadnicze uprzedzenia wobec zwyczajów i obyczajów kraju przyjmującego ({{RefNumber|80|1|4}}), następuje zazwyczaj faza {{TextTerm|akulturacji|2|813|IndexEntry=akulturacja (imigrantów)}}, która przejawia się przez przyswajanie sobie podstawowych zwyczajów ludności miejscowej. Zniknięcie wszelkich różnic między imigrantami i ludnością miejscową ({{RefNumber|33|2|2}}) świadczy o ich {{TextTerm|asymilacji|3|813|IndexEntry=asymilacja (imigrantów)}}. Wreszcie naturalizacja ({{RefNumber|33|1|1}}) ostatecznie ułatwia albo legalizuje tę asymilację. |
=== 814 === | === 814 === | ||
| − | Zdarza się, że imigranci ({{RefNumber|80|2| | + | Zdarza się, że imigranci ({{RefNumber|80|2|3}}) pochodzący z tego samego terytorium grupują się na terytorium kraju przyjmującego ({{RefNumber|80|1|4}}) i zachowują większość swoich zwyczajów; tworzą wtedy {{TextTerm|kolonię|1|814|IndexEntry=imigrantów kolonia}}. Powstawanie takich kolonii na terytoriach już zaludnionych wysuwa zagadnienia {{TextTerm|współistnienia|2|814|IndexEntry=współistnienie (imigrantów)}} kilku różnych grup ludności. Takie współistnienie prowadzi czasem do {{TextTerm|zlania się ludności|3|814|IndexEntry=ludności zlanie się}}, przez zanik różnic między nimi, albo do {{TextTerm|wchłonięcia|4|814|IndexEntry=wchłonięcie (grup ludności)}} jednych grup przez inne. Istnieje {{TextTerm|segregacja|5|814|IndexEntry=segregacja (ludności)}}, gdy kilka różnych grup ludności żyje obok siebie na tym samym terytorium zachowując jednak swoją odrębność w wyniku przeszkód zwyczajowych lub prawnych, prowadzących do ograniczenia iontaktów między tymi grupami ({{RefNumber|33|4|4}}). |
{{Note|1| Przez {{NoteTerm|kolonizację wewnętrzną}} rozumie się zasiedlanie obszarów położonych w granicach państwa przez obywateli tego państwa.}} | {{Note|1| Przez {{NoteTerm|kolonizację wewnętrzną}} rozumie się zasiedlanie obszarów położonych w granicach państwa przez obywateli tego państwa.}} | ||
{{Note|5| W krańcowych przypadkach konflikt między dwiema grupami ludności może się przejawić jako {{NoteTerm|ludobójstwo}}, tzn. jako wytępienie jednej grupy ludności przez inną.}} | {{Note|5| W krańcowych przypadkach konflikt między dwiema grupami ludności może się przejawić jako {{NoteTerm|ludobójstwo}}, tzn. jako wytępienie jednej grupy ludności przez inną.}} | ||
| Linia 33: | Linia 34: | ||
=== 815 === | === 815 === | ||
| − | {{TextTerm|Polityka migracyjna|1|815 | + | {{TextTerm|Polityka migracyjna|1|815}} jest jednym ze składników polityki ludnościowej ({{RefNumber|10|4|2}}). {{TextTerm|Ustawy o imigracji|2|815}} ({{RefNumber|80|2|3}}) często ograniczają imigrację. Zmierzają one niejednokrotnie do popierania {{TextTerm|migracji selektywnej|3|815|IndexEntry=migracja selektywna}} w sposób bardziej lub mniej bezpośredni, zakazując imigracji pewnych kategorii osób, uważanych za niepożądane, albo przyznając pierwszeństwo kategoriom osób pożądanych. Metoda {{TextTerm|kontyngentów kwotowych|4|815|IndexEntry=kontyngenty kwotowe}} opiera się na ustaleniu dla każdej kategorii pewnej proporcji, służącej do wyznaczania wielkości kontyngentu w oparciu o całkowitą liczbę imigrantów dopuszczonych w danym okresie. Metodę tę stosuje się w szczególności dla ograniczania imigracji z pewnych określonych krajów; proporcje przyznawane poszczególnym narodowościom ({{RefNumber|33|0|4}}) wyznacza się wtedy często na podstawie {{TextTerm|struktury narodowościowej|5|815|IndexEntry=struktura narodowościowa}} ludności kraju przyjmującego ({{RefNumber|80|1|4}}) w określonym czasie. Zarządzenia zmierzające do {{TextTerm|regulowania rozmieszczenia ludności|6|815|IndexEntry=regulowanie rozmieszczenia ludności}} przez migracje zewnętrzne ({{RefNumber|80|2|5}}) mają zazwyczaj charakter raczej pośredni. |
Wersja z 13:45, 16 lut 2010
|
Ostrzeżenie: Ta strona nie została jeszcze ostatecznie zweryfikowana. Tak długo jak niniejszy napis jest widoczny, należy traktować treści za tymczasowe, robocze. W sprawie szczegółów proszę przejść na stronę dyskusji związanej z tą stroną. |
|
|
81
810
Migracja dobrowolna1 — to migracja (801-1) z własnej inicjatywy samych migrantów. Migracją powrotną2 lub reemigracją2 nazywa się powrót migrantów do pierwotnego miejsca pobytu po okresie nieobecności. Mówi się o repatriacji3, gdy te ruchy powrotne są organizowane przez władze publiczne, np. w przypadku wymiany ludności lub zmiany granicy.
811
Migracją indywidualną1 nazywamy migrację (801-1) obejmującą głównie osoby (najczęściej pracowników; por. 806-3), które przenoszą się pojedynczo. Migracją zbiorową2 nazywa się migrację mniej lub więcej zorganizowaną, odbywającą się grupami osób lub rodzin. Migracja masowa3 obejmuje bardzo wielką liczbę osób. Ucieczka4 jest to emigracja (802-4) masowa i nagła, wywołana klęskami żywiołowymi, bez interwencji władz publicznych.
- 1. Migrację indywidualną przeciwstawia się czasem migracji rodzinnej, który to termin oznacza migrację odbywającą się całymi rodzinami.
- 3. Inwazją nazywa się imigrację (802-3) masową i nagłą, odbywającą się wbrew woli mieszkańców terenów zajmowanych. Infiltracją nazywa się imigrację długotrwałą i tak niewielką liczebnie, że przez długi czas nie jest odczuwana przez mieszkańców terytorium, na którym się odbywa.
812
Migracja przymusowa1 — to migracja (801-1), do której osoby zainteresowane są zmuszane przez władze publiczne. Migracja przymusowa może wypływać z dążenia do wysiedlenia2 niektórych grup osób; osoby te muszą wtedy opuścić terytorium, na którym zamieszkują, nie mając wyznaczonego miejsca przeznaczenia (801-4). To samo dotyczy ewakuacji3, czyli operacji polegającej na opróżnieniu terytorium z jego mieszkańców, najczęściej w następstwie albo przy zagrożeniu jakąś klęską żywiołową. Uchodźcy4 — to ludzie zmuszeni do ewakuacji, którzy zachowali pewną swobodę wyboru miejsca przeznaczenia. Wysiedleńcy5 — natomiast — to ludzie, którym władze publiczne ustaliły miejsce przeznaczenia. Wiąże się to czasem z przesiedleniem ludności6 lub wymianą ludności7, między państwami, zorganizowaną po zmianie granic dla uniknięcia zagadnień związanych z istnieniem mniejszości (333-4) wśród ludności.
813
Adaptacja imigrantów (802-3) w nowym środowisku odbywa się na ogół stopniowo. Po początkowej tazie akomodacji1, podczas której znikają ich zasadnicze uprzedzenia wobec zwyczajów i obyczajów kraju przyjmującego (801-4), następuje zazwyczaj faza akulturacji2, która przejawia się przez przyswajanie sobie podstawowych zwyczajów ludności miejscowej. Zniknięcie wszelkich różnic między imigrantami i ludnością miejscową (332-2) świadczy o ich asymilacji3. Wreszcie naturalizacja (331-1) ostatecznie ułatwia albo legalizuje tę asymilację.
814
Zdarza się, że imigranci (802-3) pochodzący z tego samego terytorium grupują się na terytorium kraju przyjmującego (801-4) i zachowują większość swoich zwyczajów; tworzą wtedy kolonię1. Powstawanie takich kolonii na terytoriach już zaludnionych wysuwa zagadnienia współistnienia2 kilku różnych grup ludności. Takie współistnienie prowadzi czasem do zlania się ludności3, przez zanik różnic między nimi, albo do wchłonięcia4 jednych grup przez inne. Istnieje segregacja5, gdy kilka różnych grup ludności żyje obok siebie na tym samym terytorium zachowując jednak swoją odrębność w wyniku przeszkód zwyczajowych lub prawnych, prowadzących do ograniczenia iontaktów między tymi grupami (334-4).
- 1. Przez kolonizację wewnętrzną rozumie się zasiedlanie obszarów położonych w granicach państwa przez obywateli tego państwa.
- 5. W krańcowych przypadkach konflikt między dwiema grupami ludności może się przejawić jako ludobójstwo, tzn. jako wytępienie jednej grupy ludności przez inną.
815
Polityka migracyjna1 jest jednym ze składników polityki ludnościowej (104-2). Ustawy o imigracji2 (802-3) często ograniczają imigrację. Zmierzają one niejednokrotnie do popierania migracji selektywnej3 w sposób bardziej lub mniej bezpośredni, zakazując imigracji pewnych kategorii osób, uważanych za niepożądane, albo przyznając pierwszeństwo kategoriom osób pożądanych. Metoda kontyngentów kwotowych4 opiera się na ustaleniu dla każdej kategorii pewnej proporcji, służącej do wyznaczania wielkości kontyngentu w oparciu o całkowitą liczbę imigrantów dopuszczonych w danym okresie. Metodę tę stosuje się w szczególności dla ograniczania imigracji z pewnych określonych krajów; proporcje przyznawane poszczególnym narodowościom (330-4) wyznacza się wtedy często na podstawie struktury narodowościowej5 ludności kraju przyjmującego (801-4) w określonym czasie. Zarządzenia zmierzające do regulowania rozmieszczenia ludności6 przez migracje zewnętrzne (802-5) mają zazwyczaj charakter raczej pośredni.
* * *
|
