Wersja z 20:21, 19 wrz 2010

21

210

Działania spisowe¹ rozpoczyna zwykle określenie terytorium badania² i okręgów spisowych³. Okręgi spisowe w miastach mogą obejmować jedno lub kilka osiedli⁴ rozumianych jako zespół budynków, do których można się dostać bez konieczności przechodzenia przez ulicę lub pokonywania innej przeszkody, takiej jak tory lub rzeka. Większość dużych miast i państw została podzielona na okręgi statystyczne⁵, a kilka okręgów statystycznych składa się na okręg spisowy.

211

Zdarzenia życiowe¹ to urodzenia, zgony, poronienia, małżeństwa, adopcje, uznania dzieci, unieważnienia małżeństwa, rozwody i separacje; krótko mówiąc są to zdarzenia, które dla jednostki oznaczają wejście bądź wyjście ze związku wraz ze zmianą stanu cywilnego². Dokumentowanie tych zdarzeń odbywa się najczęściej w rejestracji stanu czwilnego³. W niektórych państwach ze względów prawnych zdarzenia życiowe mogą być zapisywane w specjalnych rejestrach ludności⁴. Rejestr urodzeń⁵, rejestr małżeństw⁷ i rejestr zgonów⁹ są podstawowymi rodzajami rejestrów. Osobą odpowiedzialną za przeprowadzenie rejestracji jest rejestrator¹¹.

• 4. Rejestr, rz. - rejestrować, cz. - rejestracja, rz. System rejestrów jest kontynuacją rejestrów parafialnych (214-1) prowadzonych przez Kościół. Rejestr miał dawniej formę ksiąg, w których rejestrowano zdarzenia. Obecnie rejestracja odbywa się w drodze prowadzenia akt stanów cywilnego. Dla każdego zdarzenia sporządza się odrębny dokument.}}

212

Statystyki stanu cywilnego¹ lub rejestry stanu cywilnego¹ powstają poprzez gromadzenie dokumentów² wydawanych w momencie rejestracji zdarzenia. Dla celów demograficznych częściej stosuje się zapis zdarzeń w układzie według miejsca zamieszkania³ matki lub osoby zmarłej niż według miejsca faktycznej realizacji zdarzenia.

• 3. W wielu krajach moment rejestracji urodzenia to moment późniejszy niż sam moment wystąpienia zdarzenia.

213

Rejestry wspomniane w poprzednim paragrafie (cf. 211-4) są swoistą formą rejestracji obywateli¹ w krajach, które posiadają system ciągłej rejestracji². W rejestrach tych dla każdej jednostki lub rodziny prowadzone są odrębne karty³, a rejestry są utrzymywane⁴ i uaktualniane⁴ na podstawie informacji pozyskiwanych z lokalych biur rejestrowych \ poprzez odnotowanie informacji o każdej zmianie miejsca zamieszkania⁵ (cf. 310-6). Informacje te zwykle pokrywają się ⁶ z danymi ze spisu i podlegają regularnym sprawdzeniom⁷.

• 3. Karta tak naprawdę zbiorem kart, przechowywanych najczęściej w formie kartotek. Ogólnie w kartotece znajduje się zbiór zapisów uporządkowanych według określonego klucza.

214

Demografia historyczna (102-1) korzysta z dokumentów, które stanowia podwalinę późniejszego systemu rejestracji (211-4) i list imiennych (207-3) pochodzących ze spisów. Rejestry parafialne¹ zawierają informacje o zdarzeniach religijnych takich jak: chrzty², śluby wyznaniowe (503-2) czy pogrzeby³. Listy imienne zawierają informacje o części ludności, a czasem, choć rzedziej o całej populacji. Najczęściej wykorzystuje się imienne listy wszystkich parafian, listy komunikantów⁷ (czyli osób przyjmujących komunię) oraz listy bierzmowanych⁸, a także administracyjne i podatkowe dokumenty, takie jak listy ubezpieczonych⁹, czy listy powołań do wojska¹¹.

215

Dane z rejestrów parafialnych mogą zostać wydobyte poprzez różne metryki¹ lub poprzez akta¹ . Mogą to być akty chrztu², akty zawarcia małżeństwa³ oraz akty pochówku⁴. Nazwiska osób będących przedmiotem rejestracji⁵ (tj. Osób ochrzczonych, pochowanych lub którym udzielono małżeństwa) są zapisane w tych aktach, a czasem także ujmuje się informacje dodatkowe, np. na temat rodziców chrzestnych: ojca chrzestnego⁶ i matki chrzestnej⁷ lub na temat świadków⁸. Inne formy spisowe¹¹ są również używane do uzyskania danych, nawet jeśli nie podane są w nich nazwiska osób. Rekonstrukcja rodziny (638-2) odbywa się na podstawie form rekonstrukcji rodziny (638-1). Kiedy genealogia¹² odtworzy przodków danej osoby lub rodziny, pod pewnymi warunkami takie źródło informacji również może być wykorzystane w badaniach demograficznych, szczególnie tzw. wyższych sfer.

* * *