Wielojęzyczny słownik demograficzny (Polski - tłumaczenie drugiego wydania)

Ta strona została zaktualizowana i przedstawia dosłowne tłumaczenie angielskiej wersji drugiego wydania Wielojęzycznego słownika demograficznego

93

930

Polityka ludnościowa (105-2) to zespół działań podejmowanych przez władze publiczne w celu wpłynięcia na trendy w zakresie zmian w populacji. Rozróżnia się nakierowaną na powiększanie populacji politykę populacyjną¹ oraz politykę depopulacyjną², której celem jest spowolnienie wzrostu populacji. W ramach polityki populacyjnej istotną rolę odgrywają działania pronatalistyczne⁴ kładące szczególny nacisk na tworzenie warunków sprzyjających wzrostowi poziomu urodzeń (332-1). Działania antynatalistyczne⁵ natomiast koncentrują się na redukcji liczby urodzeń. Polityka ludnościowa może również obejmować politykę rozmieszczenia ludności⁶ zaprojektowaną tak, by móc oddziaływać na przestrzenne rozmieszczenie jednostek w ramach danego terytorium.

• 3. Zwana także polityką maltuzjańską: (patrz 906-1).

931

Wiele krajów wypłaca rodzicom zasiłki¹ oraz zapomogi². Zasiłek z zasady jest to świadczenie wypłacane cyklicznie, podczas gdy zapomoga jest świadczeniem jednorazowym. Zasiłek rodzinny³ oznacza kwotę pieniędzy wypłacaną regularnie rodzicowi określonej liczby dzieci. Wiele systemów podatkowych przewiduje również istnienie ulg podatkowych⁴ w związku z posiadaniem na utrzymaniu dzieci. Inne świadczenia pieniężne związane z faktem posiadania dzieci to zasiłek macierzyński⁵ oraz jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka⁵. Zasiłki dla ciężarnych⁶ to świadczenia wypłacane kobietom oczekującym dziecka, a pożyczki dla młodych małżeństw⁷ udzielane są nowo zawartym małżeństwom na zagospodarowanie.

932

Wiele innych działań publicznych takich jak polityka mieszkaniowa czy polityka zdrowotna¹ mogą wpływać na kształtowanie się procesów demograficznych. Zapewnienie odpowiednich warunków dla kobiet w ciąży takich jak dostępność szpitali położniczych² (603-4*) może istotnie wpłynąć na obniżenie poziomu późnych poronień,, a także śmiertelności noworodków i umieralności okołoporodowej kobiet (patrz 410, 411, 413 oraz 424-5). Usługi, których podstawowym celem jest pomoc matkom nazywane są usługami na rzecz macierzyństwa³. Z kolei usługi wspierające dziecko stanowią usługi opieki nad dzieckiem⁴.

933

Programy ludnościowe¹ mają na celu zredukowanie dzietności w krajach rozwijających się między innymi poprzez edukację w zakresie planowania rodziny² oraz usługi w zakresie planowania rodziny³ zarówno samoistne jak i w powiązaniu z programami zdrowotnymi⁴ i programami społecznymi⁵, ze szczególnym uwzglednieniem programów w zakresie macierzyństwa i dobrostanu dzieci⁶ ukierunkowanego na obniżenie śmiertelności. Niektóre państwa wprowadziły system różnorakich działań w formie bodźców⁷ czy zachęt⁷ oraz czynników zniechęcających⁸ w celu uzyskania określonego, pożądanego profilu rodziny; presja społeczna⁹ i system sankcji¹⁰ prawnych w związku z posiadaniem innej niż aprobowana liczby dzieci są również spotykane.